ارسال چندگانه

ارسال چندگانه چیست؟

ارسال چندگانه یا دوگانه (multiple/dual submission) یعنی این‌که یک مؤلف مقاله‌‌اش را، درحالی‌که در یک مجله در دست بررسی است، به یک یا چند مجله دیگر نیز ارسال کند. بنابراین مؤلفی که هم‌زمان یک مقاله را در دست‌کم دو مجله در دست بررسی داشته باشد مرتکب ارسال چندگانه شده است. «در دست بررسی» یعنی این‌که مقاله توسط مجله دریافت شده باشد؛ ‌بنابراین اهمیتی ندارد که مقاله در چه مرحله‌ای از بررسی قرار دارد.

ارسال چندگانه معمولاً تحت فشار زمانی برای انتشار زودتر مقالات و فشار مؤسسات آموزشی و پژوهشی برای انتشار بیشتر پژوهشگران رخ می‌دهد. این تخلف پژوهشی، چنان‌که آگاهانه رخ دهد، معمولاً با این هدف انجام می‌شود که یک مقاله درنهایت (و در مدت‌زمان کم‌تری) از یک مجله گواهی پذیرش و انتشار دریافت کند.

توجه کنیم:

1. برای ارسال مقاله به جایی دیگر حتماً باید مقاله از فرآیند بررسی در مجله نخست کنار گذاشته شود.
2. درصورتی‌که بخواهید مقاله را از یک مجله پس بگیرید و به مجله دیگر ارسال کنید این را از مجله نخست درخواست کنید و تا زمانی که مجله نخست مقاله را از روند بررسی خارج نکرده باشد برای ارسال به مجله دوم اقدام نکنید.
3. طول کشیدن زمان داوری یک مقاله، یا دیرکرد در انتشار، دلیل موجهی برای ارسال چندگانه فراهم نمی‌کند.
4. قبل از ارسال مقاله، از چهارچوب‌های زمانی معمول مجله موردنظر مطلع شوید.
5. درصورتی‌که به علت فراموشی یا به شکلی غیرعمد یک مقاله را برای دست‌کم دو مجله فرستادید در اولین فرصت ممکن به مجله دوم اطلاع دهید تا مقاله را از فرآیند داوری کنار بگذارد.
6. اگر مقاله‌ای که برای دست‌کم دو مجله ارسال شده است در هر دو مجله پذیرش بگیرد و منتشر شود، مؤلف نه‌تنها مرتکب ارسال چندگانه بلکه مرتکب انتشار تکراری نیز شده است.
7. امکان فاش شدن سریع ارسال چندگانه بالاست چراکه بسیاری از داوران در یک حوزه خاص هم‌زمان از چندین مجله داوری دریافت می‌کنند. درنتیجه وقتی نویسنده‌ای مقاله‌اش را به بیش از یک مجله ارسال می‌کند احتمال اینکه یک داور مقاله یکسانی را از بیش از یک مجله برای داوری دریافت کند وجود دارد.

چرا ارسال چندگانه غیراخلاقی است؟

غیراخلاقی‌بودن ارسال چندگانه به این است که نه‌تنها حاوی عدم صداقت است (مؤلفان معمولاً هنگام ارسال مقاله تأیید می‌کنند که مقاله در جایی دیگر در دست بررسی نیست)، بلکه هزینه‌های زمانی و مادی ناموجهی را به مجلات تحمیل می‌کند (یک مقاله هم‌زمان ممکن است وقت چندین سردبیر و داور را بگیرید و برای آن هزینه پرداخت شود) و درنهایت ممکن است به چالش انتشار تکراری و اختلاف مجلات بر سر حق نشر مقاله بینجامد. ارسال چندگانه یک اثر هیچ استثنائی ندارد و از این نظر می‌توان گفت میان همه تخلف‌های پژوهشی، تخلفی کاملاً محرز به‌شمار می‌رود.

چند مورد تاریخی ارسال چندگانه

• در سال 2006 چند مؤلف هم‌زمان مقاله‌ای را برای دو مجله ارسال می‌کنند. مؤلف‌ها در فرایند ارسال هر دو مقاله تائید می‌کنند که مقاله در جایی دیگری منتشر نشده یا در دست بررسی نیست. وقتی مقاله از یکی از مجلات پذیرش می‌گیرد و منتشر می‌شود مؤلفان به مجله دیگر پیام می‌دهند که مقاله‌شان را از روند داوری خارج کند. آن‌ها سوءتفاهم و عدم ارتباط مناسب میان مؤلف‌ها را عامل مشکل به‌و‌جود آمده می‌دانند. سردبیر مجله دلیل آن‌ها را ناموجه تلقی می‌کند. ‌کمیته اخلاق انتشار ضمن موافقت با نظر سردبیر به این مجله توصیه می‌کند که به موسسه‌ای که مؤلف‌ها به آن وابستگی سازمانی دارند نامه بزند و این موضوع را با آن در میان بگذارد. سردبیر درنهایت تصمیم می‌گیرد که در 2 سال آینده هیچ مقاله‌ای از این مؤلفان را برای داوری نپذیرد. (1)
• در سال 2017 مجله الف مقاله‌ای را برای داوری دریافت می‌کند و پس‌ازاینکه دو داور آن را بررسی می‌کنند به آن پذیرش می‌دهد و مقاله را منتشر می‌کند. یک هفته پس از انتشار، سردبیر مجله ب با مجله الف تماس می‌گیرد و اظهار می‌کند که همین مقاله برای مجله آن‌ها نیز ارسال شده بود و حتی مجله به مؤلف نامه پذیرش هم داده بود. اما مؤلف پس از دریافت نامه پذیرش از مجله خواسته است که مقاله را از فرایند انتشار خارج کند چراکه مقاله در جایی دیگر منتشر شده است. سردبیر مجله ب از مؤلف توضیح می‌خواهد اما مؤلف توضیح قانع‌کننده‌ای نمی‌دهد. درنتیجه سردبیر تصمیم می‌گیرد این نویسنده را برای همیشه تحریم کند و دیگر مقاله‌ای از وی برای داوری نفرستد. بررسی‌های کوپ نشان داد که مؤلف هر دو مقاله را در یک روز برای دو مجله فرستاده است. کوپ به مجله ب توصیه می‌کند که موسسه مؤلف را در جریان این بدرفتاری قرار دهد. (2)
• در سال 2001 مجله الف مقاله‌ای را از چند نویسنده دریافت کرد و آن را به علت داشتن ضعف‌های اساسی رد کرد. ماه بعد، نویسنده اول، همین مقاله را برای مجله ب ارسال می‌کند. یک ماه پس‌ازآن، آن‌ها دوباره همین مقاله را با اندکی تغییر در عنوان به مجله الف ارسال می‌کنند. ازآنجاکه مجله الف و ب دارای یک دفتر اشتراکی بودند فوراً متوجه می‌شوند که یک مقاله با محتوایی تقریباً یکسان برای هر دو مجله ارسال شده است. مجله الف و ب جداگانه از نویسندگان می‌خواهند که تائید کند که حتماً مقاله فقط برای آن‌ها فرستاده است و نویسندگان فوراً آن را تائید می‌کنند. سپس سردبیران هردو مجله به نویسندگان ایمیل می‌زنند تا رفتارشان را توضیح دهند. مؤلف‌ها نمی‌توانند پاسخ قانع‌کننده‌ای بدهند بااین‌حال از سردبیران خواهش می‌کنند تا به همین شکل داوری مقاله را ادامه دهند و آن‌ها پس از دریافت نظرات داوران، مقاله را متناسب با هر یک از مجلات تغییر می‌دهند! سردبیران دو مجله، به موسسه مؤلف ایمیل می‌زنند و موضوع را با آن‌ها در میان می‌گذارند. (3)

1. COPE. 2006. Dula submission. Available at: Click Here (Accessed: 16 Agust 2023).
2. COPE. 2017. Consequence for dula submission. Available at: Click Here. Accessed: 17 Agust 2023.
3. COPE. 2001. Dula submission. Available at: Click Here (Accessed: 17 Agust 2023).

برای مطالعه بیشتر در مورد ارسال چندگانه

1. Pressman, Steven. 1994. Simultaneous Multiple Journal Submissions: The Case against. The American Journal of Economics and Sociology 53(3): 316-333.
2. Peters, Calvin B. 1967. Multiple Submissions: Why Not? The American Sociologist 11 (3): 165-168.
3. Yadav Santosh Kumar. 2023. Research and Publication Ethics. Springer.